آذر منصوری (( آینده اصلاح طلبی در ایران ))

آینده اصلاح طلبی در ایران آن چه که اصلاح طلبان را از دیگر جریان های سیاسی کشور متمایز می کند توجه به سطوح تاثیر گذاری این جریان سیاسی است .حیات و تاثیر گذاری اصلاح طلبان در آینده سیاسی کشور بدون توجه به این سطوح با فرازهای اندک و فرودهای بسیار همراه خواهد بود .بسیاری پس از روی کار آمدن دولت یازدهم بر این باورند که این جریان باید تمامی اهتمام خود را مصروف در حفظ و توسعه سرمایه اجتمای کند .و بقای این سرمایه را ضامن اصلی حیات و بقای اصلاح طلبی می دانند.از همین روی پیشنهادهایی مانند تشکیل پارلمان اصلاح طلبان ،حزب فراگیر... این روزها از زبان شخصیت های مختلف مطرح می شود.به بیان دیگر تاکید بر اصلاحات جامعه محوربا متشکل نمودن فعالیتهای سیاسی و پرورش و احیاءارکان جامعه مدنی متشکل از تشکل های صنفی ،گسترش فضای آزاد اطلاع رسانی ،سازمان های غیر دولتی و به ویژه تقویت احزاب می تواند اصلاح طلبان را در دست یابی به توسعه جامعه محور کمک نماید . رسیدن به این هدف نیز حاصل آسیب شناسی گذشته این جریان سیاسی است .در واقع چنانچه اصلاح طلبان بتوانند در تحقق این امر توفیق یابند مهم ترین پایگاه قدرت را در کشور از آن خود نموده اند.اصلاحات جامعه محور می تواند به عنوان یکی از راهبردهای بقای اصلاح طلبان در معادلات سیاسی نقشی تعیین کننده بجای بگذارد. 2-اما تجربه احزاب و جریان های سیاسی پیروز در کشورهایی که به لحاظ ویژگی های فرهنگی ،اجتماعی و سیاسی شبیه ماهستند حاکی از این واقعیت است که تاکید صرف به اصلاحات جامعه محور بدون تلاش برای اصلاحات دولت محور جریان های سیاسی مدافع این رویکرد را با چالش های جدی مواجه می سازد .با نگاهی به عوامل موفقیت اسلامگرایان در ترکیه ضرورت تلاش به منظور تحقق اصلاحات مورد نظر آن ها این واقعیت را اثبات می کند که توفیق حزب عدالت و توسعه در گرو تلاش و سرمایه گذاری آنان در دوسطح جامعه و دولت (حاکمیت)بود.از این روی توجه به جریان سازی اصلاحات در دو سطح ساختار حقیقی و حقوقی کشور در تلازم با یکدیگر بوده به طوری که بی توجهی به هریک از سطوح فوق کامیابی را نسیب اصلاح طلبان نخواهد کرد. 3-انتخابات دور یازدهم ریاست جمهوری ثابت کرد پاشنه آشیل این جریان سیاسی تفرق و چند دستگی است و چنانچه به اجماع برسند پیروزی آنان در رقابت بر سر حضور در نهادهای دموکراتیک قدرت بسیار محتمل تر خواهدبود .به ویژه درکشور ما که تا تحقق انتخابات حزبی راه طولانی در پیش دارد.بنابر این حفظ اجماع به عنوان ضروری ترین اقدام باید در دستور احزاب و شخصیت های موثر اصلاحات مد نظر قرار گیرد.به نظر می آید تا اطلاع ثانوی شورای مشورتی آقای خاتمی در دسترس ترین سازو کار و ظرفیت برای حفظ و تداوم این اجماع است. 4-از یک طرف تمامی آمار ها ی مراکز رسمی کشور حاکی از روند نگران کننده در حوزه اقتصاد کشور است .اجرای ناصحیح و غیر کارشناسی طرح هدفمندی یارانه ها ،رشد اقتصادی صفر ،تورم بالای 40 درصد،وکسری بودجه بی سابقه و... در کنار دخل و تصرف های بی حساب و کتاب و پرونده های سنگین اختلاس سوغاتی است که از دولت نهم و دهم بر دوش دولت یازدهم و ملت ایران سنگینی می کند و از سوی دیگر شکستن تحریم های بی سابقه بیشترین فشار را بر گرده اقشار فرودست وارد آورده است.از همین روی دولت روحانی با مشکلات عدیده در سیاست داخلی و خارجی مواجه است ودر چنین شرایطی استفاده از تمامی ظرفیت های اصلاح طلبان برای غلبه بر مشکلات امری غیر قابل انکار است .بنا بر این تحلیل ضروری است که اصلاح طلبان با کنار گذاشتن منافع فردی و جناحی خود از هیچ کوششی برای موفقیت این دولت در عمل به وعده هایش فرو گذار نکنند.به ویژه توجه به ظرفیت آقای خاتمی در حل بحران هسته ای و رفع تحریم ها و برقرای دیالوگ در عرصه داخلی و بین المللی از ضرورت های موفقیت دولت تدبیر و امید خواهد بود 5-با روی کار امدن دولت یازدهم موجی از امید به بهبود وضعیت زندگی و احیای کرامت انسانی در جامعه ایران شکل گرفته است .حضور گسترده مردم درپای صندوق های رای برای امید به تغییر رویکردها بود از این روی با توجه به گردنه های سخت پیش این روی این دولت باید از طرح مسائلی که این امیدو اعتماد را به یاس تبدیل می نماید به شدت اجتناب کرد. 6-به نظر می آید دو گروه افراطیون داخلی و خارجی بیشترین سنگ اندازی ها را در مقابل دولت روحانی خواهند داشت افراطیونی که پس از اولین حضور روحانی و تیم دیپلماسیش در سازمان ملل.ماهیت خود را بیشتر به نمایش گذاشتند .در واقع موفقیت اصلاح طلبان در انتخابات ریاست جمهوری و پیام مردم در این انتخابات خشم افراطیون داخلی و بین المللی را بر انگیخت .بنابر این تحلیل ضروری است اصلاح طلبان در درجه اول به ماهیت این گروه و در درجه دوم به دستور کار آنان توجه جدی داشته باشند .تداوم حضور آنان به ویژه با برچسب گروههای خود سراز یک سو منافع ملی را به خطر می اندازد و از طرف دیگر می تواند یک آسیب جدی بر سر راه دولت مورد حمایت قاطبه اصلاح طلبان باشد.نباید فراموش کرد رادیکالیزم آفت هر حرکت اصلاح صلبانه ای است.. 7-تا اطلاع ثانوی در دسترس ترین امکان برای تحقق دموکراسی صندوق های رای است.اولین انتخابات پس از ریاست جمهوری انتخابات مجلس شورای اسلامی است .علی القائده وجود یک مجلس قدرتمند و معتقد به اصلاحات دموکراتیک باید توجه اصلاح طلبان را به این نهاد منتخب دموکراتیک جلب نملید .حضور چهره ها و شخصیت های توانمند متخصص و آشنا به حوزه قانونگذاری ، اعم از زنان و مردان به ویژه با توجه به فاصله عمیق تعداد نمایندگان زن مجلس شورای اسلامی با میانگین دنیا با هدف تاثیر گذاری بیشتر در یکی از قوای سه گانه کشور از موضوعاتی است که در دستور کار آینده اصلاح طلبان قرار خواهد گرفت .از همین روی تاکید بر انتخابات آزاد عادلانه و قانونی نیز در تلازم با هدف فوق است 8-هرچند بکارگیری مدیران با تجربه در دولت یازدهم ضروری به نظر می رسد .اما واقعیت ان است که اصلاحات در آینده نیاز مبرم به نسلی جوان تر از مدیران فعلی دارد.نسلی از زنان و مردانی که باید آموزش ببینند تجربه کسب کنند تا فردای ایران را مدیریت کنند بنابر این پرورش و شناسایی نسل جدید از مدیران باید در دستور کار احزاب عضو این جریان سیاسی باشد. 9-توجه به خواست و مطالبات همه گروهای اجتماعی اعم از اقوام ،زنان وجوانان و پیگیری ان ها با توجه به رویکرد دولت یازدهم می تواند بخش مهمی از ماموریت اصلاح طلبان در آینده باشد .به میزانی که ایجاد فرصت های برابر برای همه این گروهها متضمن توسعه همه جانبه خواهد بود .به همان میزان هر گونه بی توجهی به این مطالبات آسیب های جدی را متوجه آحاد جامعه خواهد نمود. 10-آن چه در مبانی ترسیم نقشه راه اینده اصلاح طلبان بسیار تاثر گذار خواهد بود درک موقعیت منطقه ای و تحولات خاور میانه است .واقعیت آن است که جریان سیاسی اصلاح طلب به طور عام در تحولات خاور میانه غیبت مشهود داشته است .این بی توجهی نه تنها مدافعین و تحلیل گران این جریان سیاسی را از واقع بینی دور می کند بلکه از تاثیر گذاری آن ها در تحولات منطقه به شدت می کاهد.بنابر این رصد کردن و روزآمد کردن این تحولات و ارائه تحلیل مناسب ومبتنی بر واقعیت ها به منظور تاثیرگذاری بیشتر، لزوم توجه اصلاح طلبان را به این مقوله مهم دوچندان می کند.